واژه اتم از یک کلمه ی یونانی گرفته شده که به معنای «تقسیم ناپذیر» است.

یونانیان را عقیده بر این بودکه اگر چیزی را پیوسته به اجزای کوچک و کوچکتر تقسیم کنیم ،سرانجام به کوچکترین جزئی می رسیم که دیگر تقسیم پذیر نمی باشد . این جزء را اتم نامیدند.

هر چند یونانیان چنین مطلبی را گفته بودند اما نمی توان به طور یقین کشف اتم را از آن ها دانست . زیرا اولاً عقیده ی یونانیان به اتم متکی به یک اصل علمی نبوده ، گذشته از این آن چه درباره ی اتم می گفتند پاره ای از نظریه های « فلسفی » شان درباره ی ماده و جهان به شمار می رفت .

اتمی که ما امروز می شناسیم بر مبنای تحقیقات علمی و نظرات دانشمندان تعریف شده است .

تا اوایل قرن 19 این موضوع که ماده چگونه ترکیب یافته است، پاسخی جز عقاید فلاسفه نداشت . سپس یک ریاضیدان و شیمیدان انگلیسی به نام جان دالتون آمد و نخستین نظریه ی علمی را راجع به اتم در سال 1803 ابراز داشت .

دالتون با دقت فراوان به آزمایش پرداخت . وی نمونه ای از چند گاز مختلف را وزن کرد و دید که وزن آن ها با یکدیگر اختلاف دارد .

او باز دریافت که اجسام مایع و جامد از اجزای بی نهایت کوچکی درست شده اند که نام اتم را برایشان انتخاب کرد .

دالتون وزن تقریبی اتم های عناصری را که می شناخت ، محاسبه کرد و این بود آغاز راستین تحقیقات اتمی .

پس در واقع دانش و تحقیقات اتمی از هنگامی شروع شد که دالتون گفت : هر عنصری از عناصر طبیعت اتمی دارد که ساختمان و وزنش با اتم دیگر عنصر دیگر متفاوت می باشد .

با این همه در آن زمان هنوز اتم و طرز کارش به نحو دقیقی بیان نشده بود .تا آن که تقریبا ً

صد سال بعد از دالتون ، دانشمند دیگری به نام ارنست رادرفورد باز از انگلستان بر خاست و این بار او ساختمان اتم را به یک منظومه ی شمسی تشبیه نمود . وی گفت : اتم هسته ی سنگینی با بار الکتریکی مثبت در میان دارد .البته چند الکترون نیز با بار منفی گرداگرد این هسته در گردشند.

باز هم زمان بگذشت و آن گاه دانشمندان دریافتند که در ساختمان اتم چند چیز یافت می شود : الکترون _ پروتون _ نوترون _پوزیترون _نوترینو _ مزون _ هیپرون و خلاصه آنان بیش از بیست نوع اجزای گوناگون در ساختمان اتم پیدا کردند.

با این همه هنوز شرح جامعی درباره ی اتم در دسترس ما نیست تا همه آن چیزهایی را که این جسم کوچک در بر گرفته ، به خوبی برای ما بیان کند .